Μακροζωία: Μελέτη του DNA των υπεραιωνόβιων ανθρώπων

Όλα τα ευρήματα που θα προκύψουν από την έρευνά τους θα διατεθούν με ανοιχτή άδεια προκειμένου να χρησιμοποιηθούν απ' όσο τον δυνατόν περισσότερους.

H Jeanne Calment πέρασε τη ζωή της κάνοντας σχεδόν όλα όσα μας συμβουλεύουν οι γιατροί να αποφύγουμε: κάπνιζε ακατάπαυστα, έπινε καθημερινά φθηνό αλκοόλ, έτρωγε άφθονο κόκκινο κρέας και πολλά γλυκά, ενώ σχεδόν ποτέ της δεν έπαιρνε πρωινό. Κι όμως, αυτή η Γαλλίδα αποχαιρέτησε τα εγκόσμια στα 122 χρόνια της, έχοντας προ πολλού σπάσει το ρεκόρ μακροημέρευσης.

Ακόμη και μια τρίχα από τα μαλλιά μιας αιωνόβιας όπως η Calment μπορεί να κρύβει το μυστικό της αιώνιας ζωής. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται μια άκρως δυναμική startup που ονομάζεται Better Humans –πόσο πιο εύγλωττη να γίνει μια εταιρική ονομασία;– και έχει στις τάξεις της κορυφαίους βιοτεχνολόγους και σπουδαία ονόματα απ’ όλο το φάσμα της σύγχρονης τεχνολογίας και επιστήμης.

Στόχος της μη κερδοσκοπικής επιχείρησης είναι η ανάπτυξη θεραπειών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, η βελτιστοποίηση των μεταμοσχεύσεων βλαστοκυττάρων και η αναβάθμιση των γονιδιακών θεραπειών, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της υγείας και την επιμήκυνση της διάρκεια ζωής. Υπόσχονται μάλιστα να προσφέρουν όλα τα ευρήματα που θα προκύψουν από την έρευνα τους με ανοιχτή άδεια (τύπου Creative Commons Public License), προκειμένου να επωφεληθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι.

Ασπίδα ενάντια σε ασθένειες

Σε αυτό το πλαίσιο εκπονήθηκε και «τρέχει» ήδη το υπερφιλόδοξο πρόγραμμα μελέτης των υπεραιωνόβιων συνανθρώπων μας (Super Centenarian Study). Η λογική πίσω από το project είναι απλή: αν μελετήσουμε το γονιδίωμα των ανθρώπων που ζουν περισσότερο από το προσδοκώμενο (για την ακρίβεια, πολύ περισσότερο), πιθανότατα θα ανακαλύψουμε το μυστικό της μακροζωίας.

Πράγματι, οι επιστημονικές μελέτες αποκαλύπτουν μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ γενετικών χαρακτηριστικών και (υγιούς) μακροζωίας, καθώς το DNA «ευθύνεται» για τους προστατευτικούς μηχανισμούς από μια πληθώρα ασθενειών. Τα αδέρφια για παράδειγμα των υπεραιωνόβιων έχουν 17 φορές περισσότερες πιθανότητες να περάσουν τα 100 σε σύγκριση με τον γενικό πληθυσμό.

Το πείραμα της Better Humans εξελίχθηκε στην πιο εκτεταμένη μελέτη γονιδιώματος που έγινε ποτέ με αντικείμενο τους υπερ-υπερήλικες και τα μέλη των οικογενειών του. Οι λιγοστοί υπεραιωνόβιοι που επιβιώνουν σήμερα (περίπου 90 άνθρωποι άνω των 110 ετών βρίσκονται εν ζωή σε ολόκληρο τον πλανήτη), έχουν σχεδόν πάντα πολύ καλύτερη υγεία από τους συνομηλίκους τους στην ηλικία των 90, των 70 ή και των 50. Συνήθως επίσης αντιστέκονται σε κοινές, πλην θανατηφόρους, νόσους όπως ο καρκίνος, τα καρδιαγγειακά, ο διαβήτης, η νόσος του Alzheimer, το Parkinson, η ανεπάρκεια οργάνων ή ανοσοποιητικού κ.ά.

Πώς θα σπάσουμε το φράγμα των 100

Η μελέτη του DNA τους έχει αποδώσει ήδη αποτελέσματα, ειδικά όσον αφορά τη γονιδιακή προστασία από συγκεκριμένες νόσους. Οι ιδιαιτερότητες στην ακολουθία του DNA όσων πέρασαν τα 100 έτη ζωής είναι συγκεκριμένες και ορισμένες εξ αυτών συγκλίνουν οδηγώντας τους επιστήμονες σε αβίαστα (και άκρως ελπιδοφόρα) συμπεράσματα.

Όσο συνεχίζεται η μελέτη τόσο θα πολλαπλασιάζονται τα «κλειδιά» που θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη νέων γενετικών θεραπειών και φαρμάκων που ενδέχεται να περιορίσουν τους πρόωρους θανάτους και να μεγιστοποιήσουν το προσδόκιμο ζωής του γενικού πληθυσμού. Η έρευνα συνεχίζεται και περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε εδώ. Αν μάλιστα έχετε υπόψιν σας κάποιον υπεραιωνόβιο που θα μπορούσε να συνεισφέρει ένα δείγμα του DNA του, επικοινωνήστε μαζί τους.

Μέχρι βέβαια να ολοκληρωθεί η μελέτη, οι ειδικοί συστήνουν να μην ακολουθούμε το lifestyle της Jeanne Calment...