Οπτογενετική: Νέες τεχνολογίες για την αποκατάσταση της όρασης

Οπτογενετική: Νέες τεχνολογίες για την αποκατάσταση της όρασης

Μία αναδυόμενη τεχνολογία, η οπτογενετική, υπόσχεται ένα πιο «φωτεινό» μέλλον για ανθρώπους που πάσχουν από ασθένειες της όρασης όπως η γεωγραφική ατροφία και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Από τη Βίκυ Τσούρτου

«Βλέποντας και κάνοντας». «Θα το φυλάξω ως κόρη οφθαλμού». «Έχε τα μάτια σου δεκατέσσερα». Η γλώσσα μας είναι πλούσια σε παροιμίες και εκφράσεις λαϊκής σοφίας που τοποθετούν την όραση στην κορυφή των πέντε αισθήσεων. Άλλωστε, η αντίληψή μας για τον κόσμο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτό που βλέπουμε.

final_optogenetics1

Photo credit: Free to use from Pexels

Τα μάτια σας δεκατέσσερα! Πρόσφατες μελέτες συνδέουν την υπερβολική χρήση smartphone με μια αυξανόμενη τάση εμφάνισης διαταραχών της όρασης, συμπεριλαμβανομένης της πρεσβυωπίας, σε νεότερα άτομα. Τί μπορείτε να κάνετε γι’ αυτό; Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο «Τα Smartphone, η πρεσβυωπία & πώς να την καθυστερήσετε».

Η όραση δύναται να μας παρέχει περισσότερες πληροφορίες για το περιβάλλον μας από ό,τι όλες οι άλλες αισθήσεις μαζί, και η απώλειά της, ακόμη και η ελάττωσή της, λόγω ηλικίας, ασθένειας ή γενετικών παραγόντων, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, βυθίζοντας τη ζωή και την καθημερινότητά μας στο σκοτάδι. Ωστόσο, μία αναδυόμενη τεχνολογία, η οπτογενετική, υπόσχεται ένα πιο «φωτεινό» μέλλον για ανθρώπους που πάσχουν από ασθένειες της όρασης όπως η γεωγραφική ατροφία και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Ένα τσιπ «κόρη οφθαλμού» για την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας

Η γεωγραφική ατροφία, μία προχωρημένη μορφή της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους μεγάλης ηλικίας σε όλο τον κόσμο. Πρόκειται για μία μια ασθένεια που καταστρέφει σταδιακά τα κύτταρα του αμφιβληστροειδούς του ματιού, δυσκολεύοντας τους πάσχοντες στο διάβασμα, στην αναγνώριση προσώπων, ακόμα και την αντίληψη των χρωμάτων ή των υφών των επιφανειών στο σκοτάδι.

Προσβάλλει την κεντρική όραση, η οποία επιτρέπει στα μάτια μας να εστιάζουν σε συγκεκριμένα πράγματα, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να βλέπουν τον κόσμο ωσάν μέσα από έναν θολό φακό: Το περπάτημα σε έναν δρόμο με χαμηλό φωτισμό, η ανάγνωση ενός βιβλίου, ή η παρακολούθηση μιας ταινίας, αποτελούν για τους πάσχοντες πραγματικές δοκιμασίες.

Στο πλαίσιο αυτό, μια νεοφυής εταιρεία, με επικεφαλής τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της Neuralink, Max Hodak, δημιούργησε ένα τσιπ το οποίο εμφυτεύεται στον αμφιβληστροειδή και λειτουργεί ως «αντικαταστάτης» του, βελτιώνοντας την όρασή του του ασθενούς.

Βλέποντας & κάνοντας χάρη σε ένα «ψηφιακό μάτι»

Ο Hodak, αφού αποχώρησε –για λόγους που δεν ανακοινώθηκαν– από την επιχείρηση του Ίλον Μασκ, δημιούργησε τη δική του εταιρεία νευροτεχνολογίας, τη Science Corporation.

Όπως και η Neuralink, η οποία αναπτύσσει εμφυτεύματα που θα επιτρέπουν στον ανθρώπινο εγκέφαλο να επικοινωνεί απευθείας με ηλεκτρονικούς υπολογιστές, η Science Corporation ειδικεύεται στην ανάπτυξη λύσεων διεπαφής εγκεφάλου και μηχανών. Ευαισθητοποιημένος από την περίπτωση του παππού του, ο οποίος ήταν σχεδόν τυφλός, ο Hodak, επικέντρωσε τις έρευνές του στην οπτογενετική και ειδικότερα στην ανάπτυξη του συστήματος PRIMA.

Τα «μάτια» του συστήματος PRIMA

final_optogenetics3

Photo credit: Science Corporation

Οι εικόνες που καταγράφει η κάμερα από τα γυαλιά, αποστέλλονται στο «τσιπ» του τεχνητού αμφιβληστροειδούς, το οποίο τις μετατρέπει σε ηλεκτρικά σήματα για τον εγκέφαλο.

Στο πλαίσιο της έρευνας, εμφυτεύτηκε ένα μικροσκοπικό τσιπ που λειτουργεί ως αντικαταστάτης του αμφιβληστροειδούς, σε 38 σχεδόν τυφλούς συμμετέχοντες. Παράλληλα, τους ζητήθηκε να φορούν ειδικά σχεδιασμένα γυαλιά, εξοπλισμένα με μία κάμερα που λειτουργεί ως «ψηφιακό μάτι».

Κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής της μελέτης, οι εικόνες που καταγράφονταν από τα γυαλιά, μεταδίδονταν στον τεχνητό αμφιβληστροειδή: Στο τσιπάκι, δηλαδή, της Science Corporation, το οποίο μετέφραζε τις πληροφορίες σε ηλεκτρικά σήματα προκειμένου να αποκρυπτογραφούνται από τον εγκέφαλο.

Ελπιδοφόρα αποτελέσματα για ένα πιο «φωτεινό» μέλλον

Τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης ήταν ιδιαίτερα ελπιδοφόρα: Ένα χρόνο μετά την εμφύτευση, οι συμμετέχοντες είχαν όχι μόνο βελτιωμένη όραση, αλλά και καλύτερη ποιότητα ζωής. Μπορούσαν να διαβάζουν, να παίζουν χαρτιά και να λύνουν σταυρόλεξα, δηλαδή να εκτελούν δραστηριότητες που απαιτούν κεντρική όραση.

Video credit: Science

Οι συμμετέχοντες στην έρευνα της Science Corporation, αν και σχεδόν τυφλοί, πλέον διαβάζουν, παίζουν χαρτιά και λύνουν σταυρόλεξα χάρη στην τεχνολογία που ανέπτυξε η εταιρεία. Από την άλλη, η Neuralink, παρουσίασε πρόσφατα σε ζωντανή μετάδοση έναν ασθενή να παίζει βιντεοπαιχνίδια χρησιμοποιώντας μόνο τις σκέψεις του. Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο «Πόσο μακριά είναι το “Ίντερνετ των Εγκεφάλων”;».

Η έρευνα συνεχίζεται, καθώς τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται το 2026, τρία χρόνια μετά την αρχική εμφύτευση του τσιπ στους 38 συμμετέχοντες. Και σύμφωνα με τον Hodak, αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο σημείο καμπής για τον τομέα της οπτογενετικής, καθώς πρόκειται για την πρώτη τεχνολογία που αποκαθιστά την ικανότητα της ανάγνωσης σε τυφλούς ασθενείς. Πολλά υποσχόμενη για ένα πιο «φωτεινό» μέλλον για ανθρώπους που πάσχουν από ασθένειες της όρασης, όπως η γεωγραφική ατροφία και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ

Το Pencil On The Moon είναι μια πρωτοβουλία με την υποστήριξη της Generali, η οποία παρακολουθεί στενά όλες τις νέες τάσεις, προκειμένου να συνεχίσει να εξελίσσεται και να προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες.

Οι πιο προηγμένες επιστημονικές έρευνες, οι πιο εξελιγμένες τεχνολογίες αλλά και οι πιο καινοτόμες εφευρέσεις εξετάζονται προσεκτικά υπό το πρίσμα της εφαρμογής τους στα πεδία της καθημερινότητας με βάσικη αρχή ότι ο άνθρωπος είναι πάντα πάνω από την τεχνολογία.

Αυτή είναι η πηγή από την οποία αντλούμε μελάνι για τις πένες αυτού του blog με έναν κοινό στόχο:

Να γνωρίσουμε, κατανοήσουμε και στο τέλος να αξιοποίησουμε τις νέες τεχνολογίες προς όφελος του ανθρώπου.

Η Generali στηρίζει έμπρακτα αυτή την πρωτοβουλία πιστή στη δεσμεύσή της:

«Να στηρίζει τους ανθρώπους για να δημιουργούν ένα ασφαλέστερο μέλλον για τις ζωές και τα όνειρά τους»

…Αλλά και ανοιχτή στη σκέψη ότι πολλές φορές αρκεί ένα μολύβι για να γράφουμε στο φεγγάρι.