BrainNet: Το πείραμα διασύνδεσης μέσω εγκεφαλικών κυμάτων

To επιστημονικό πείραμα που επιτρέπει τη διασύνδεση μέσω εγκεφαλικών κυμάτων.

Πώς θα σας φαινόταν αν μπορούσατε να συνδέσετε το μυαλό σας με τους εγκεφάλους άλλων ανθρώπων, προκειμένου να συνεργαστούν (οι εγκέφαλοι!) για την επίλυση σύνθετων προβλημάτων; Φουτουριστικό; Ακραίο; Αδιανόητο; Όποια απάντηση από αυτές κι αν επιλέξατε, πέφτετε έξω.

Οι ερευνητές του πανεπιστημίου της Washington έχουν ήδη αναπτύξει ένα δίκτυο διασύνδεσης εγκεφάλων έως τριών ανθρώπων μέσω εγκεφαλικών κυμάτων. Οι ερευνητές περιγράφουν το BrainNet ως την πρώτη «μη-επεμβατική άμεση διεπαφή εγκεφάλου προς εγκέφαλο με στόχο τη συνεργατική επίλυση προβλημάτων». Πρακτικά επιτρέπει στους χρήστες τη συνεργασία σε συγκεκριμένα projects χωρίς να ανταλλάξουν ούτε λέξη ακόμη κι αν δεν βρίσκονται καν στον ίδιο χώρο.

Πώς λειτουργεί η διεπαφή εγκεφάλων

Στην πρώτη φάση της διαδικασίας, το σύστημα συλλέγει τις σκέψεις (ή για να είμαστε ακριβείς, την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου) μέσω ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος (EEG). Τα ηλεκτρικά σήματα που μεταδίδονται στους νευρώνες, μεταφέρονται με την ίδια ακολουθία σε μια ειδικά σχεδιασμένη συσκευή που επιτρέπει τη διακρανιακή μαγνητική διέγερση (TMS), προκειμένου στη συνέχεια να μεταδοθούν στις υπόλοιπους διασυνδεδεμένους εγκεφάλους.

Το πείραμα είχε λειτουργήσει σε πρώιμη φάση ήδη από το 2015, όταν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Washington απέδειξαν ότι δύο άτομα μπορούν να αλληλεπιδράσουν σε εγκεφαλικό επίπεδο προκειμένου να παίξουν συνεργατικά ένα βιντεοπαιχνίδι. Με τη μετεξέλιξη, όμως, του πειράματος απέδειξαν ότι η συνεργασία μπορεί να επεκταθεί σε περισσότερους (προς το παρόν, τρεις) διασυνδεδεμένους εγκεφάλους.

Παίζουμε μαζί, αλλά τηλεπαθητικά!

Οι εθελοντές που συμμετείχαν βρίσκονταν σε διαφορετικά δωμάτια χωρίς δυνατότητα λεκτικής ή άλλης επικοινωνίας μεταξύ τους. Όλοι τους παρακολουθούσαν το ίδιο παιχνίδι τύπου Tetris. O πρώτος συμμετέχοντας («δέκτης») καλείται να αποφασίσει αν θα περιστρέψει ή όχι ένα τουβλάκι προτού φτάσει στη βάση της στήλης.

Καθώς όμως δεν μπορεί να δει το σχήμα που διαμορφώνεται, βασίζεται στις νοητικές συμβουλές που στέλνουν οι διασυνδεδεμένοι «αποστολείς» μέσω της αντίστοιχης διεπαφής. Τα ηλεκτρικά σήματα της σκέψης τους καταγράφονται μέσω του ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος και αποστέλλονται σε πραγματικό χρόνο στη συσκευή TMS, προκειμένου στη συνέχεια να μεταδοθούν στον εγκέφαλο του δεύτερου και του τρίτου εθελοντή.

Η εικονική αυτή διαδικασία απέδειξε ότι η μεταφορά πληροφοριών μεταξύ τριών απομακρυσμένων εγκεφάλων, είναι απολύτως εφικτή. Κατά τη διάρκεια 16 διαφορετικών δοκιμών που ολοκληρώθηκαν από πέντε τριάδες εθελοντών, το BrainNet κατέγραψε μέση ακρίβεια 81,25%.

Τι να περιμένουμε στο μέλλον

Η επιτυχία του πειράματος αποδεικνύει ότι πολύ σύντομα η διεπαφή πολυάριθμων εγκεφάλων θα επιτρέπει τη συνεργατική επίλυση σύνθετων προβλημάτων. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, στο κοντινό μέλλον θα είναι εφικτή η διασύνδεση και η αλληλεπίδραση χιλιάδων ή εκατομμυρίων εγκεφάλων μέσω του Cloud. Με αυτό τον τρόπο, όπως σημειώνουν «όχι μόνο θα ανοίξουν νέα σύνορα στην ανθρώπινη επικοινωνία και συνεργασία, αλλά θα κατανοήσουμε βαθύτερα τον ανθρώπινο εγκέφαλο».

Η δημιουργία «κοινωνικών δικτύων που αποτελούνται από συνδεδεμένους εγκεφάλους» δεν είναι βέβαια απλή, ούτε εντελώς «αθώα» υπόθεση, καθώς ανοίγει τον δρόμο για την ανάγνωση και ενδεχομένως την αντιγραφή των σκέψεων μας. O Elon Musk έχει παραδεχτεί δημόσια ότι επεξεργάζεται ένα project που θα επιτρέπει το download των σκέψεων και των ονείρων μας.

Επειδή, βέβαια, η ιδιωτικότητα πρέπει να αποτελεί αδιαπραγμάτευτη αξία και στην ψηφιακή εποχή, απαιτείται έγκαιρη διαμόρφωση του απαιτούμενου ηθικού και κανονιστικού πλαισίου που θα θέτει όρια σε αντίστοιχες ερευνητικές και μη διαδικασίες.