Πως να είμαστε ευτυχισμένοι σύμφωνα με την επιστήμη

Ανεξάρτητα από το άγχος της δουλειάς και τη ρουτίνα της καθημερινότητας, τις συγκρούσεις μέσα στις σχέσεις, τις πιεστικές προθεσμίες και τις εξαντλητικές συμβάσεις πάσης φύσεως, σύμφωνα με την επιστήμη είναι στο χέρι σας να διεκδικήσετε και εν τέλει να κατακτήσετε μερίδιο στην ευτυχία.

Εάν μερικές φορές αισθάνεστε εξάντληση, θλίψη ή απλά αδιαφορία για το τι συμβαίνει γύρω σας, δεν είστε οι μόνοι. Ακόμα και τα μισά από τα γεγονότα που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε τα τελευταία χρόνια θα μπορούσαν να επηρεάσουν και τους πλέον αισιόδοξους: Οικονομική κρίση, πανδημία, κοινωνική αναταραχή, πολιτικός διχασμός και πληθώρα απευκταίων κοινωνικών γεγονότων, καθιστούν την «ευτυχία» μία ασύλληπτη κατάσταση για πολλούς ανθρώπους.

Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, η ευτυχία δεν είναι μια παροδική κατάσταση –ένα συναίσθημα που υφίσταται σε σχέση με εξωτερικούς παράγοντες και τις συνθήκες ζωής μας. Στην πραγματικότητα αποτελεί μια σκόπιμη επιλογή. Ανεξάρτητα από το άγχος της δουλειάς, τις συγκρούσεις μέσα στις σχέσεις και την οικογένεια, τις πιεστικές προθεσμίες και τις εξαντλητικές συμβάσεις πάσης φύσεως, είναι στο χέρι σας να επιλέξετε την ευτυχία και να προσπαθήσετε για την κατάκτησή της.

Το #1 συστατικό για μια ευτυχισμένη ζωή είναι οι στενές σχέσεις

Το 1938, μία ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ ξεκίνησε να παρακολουθεί και να καταγράφει την καθημερινότητα 268 ατόμων, προκειμένου να ανακαλύψει τι κάνει έναν άνθρωπο υγιή και ευτυχισμένο. Αρκεί να σημειωθεί ότι μεταξύ των αρχικών συμμετεχόντων ήταν και ο μετέπειτα Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι.

Με το πέρασμα των χρόνων, το δείγμα εμπλουτίστηκε με περισσότερους και περισσότερες συμμετέχουσες, καθώς και τους απόγονούς τους, και σήμερα, 85 χρόνια αργότερα, η Μελέτη του Χάρβαρντ για την Ανάπτυξη των Ενηλίκων θεωρείται μία από τις πληρέστερες στον κόσμο για την ενήλικη ζωή και την ανθρώπινη ευτυχία.

Κατά τη διάρκεια εννέα δεκαετιών και τριών γενεών, οι επιστήμονες συγκέντρωσαν τεράστιο όγκο δεδομένων. Ωστόσο, σύμφωνα με τον τωρινό επικεφαλής της μελέτης, Καθηγητή Ψυχιατρικής στο Χάρβαρντ, Δρ. Ρόμπερτ Γουόλντινγκερ, το πλέον σημαντικό εύρημα που προέκυψε είναι ότι οι στενές σχέσεις αποτελούν βασικό συστατικό για μια ευτυχισμένη ζωή.

Όπως αποκάλυψε η μελέτη, οι στενές σχέσεις, περισσότερο από τα χρήματα ή τη φήμη, ήταν ο παράγοντας που κράτησε τους συμμετέχοντες πιο ευτυχισμένους κατά τη διάρκεια της ζωή τους. Οι ανθρώπινοι δεσμοί τους προστάτευσαν από τις δυσαρέσκειες της καθημερινότητας και συνέβαλλαν στην καθυστέρηση της πνευματικής και της σωματικής φθοράς. Παράλληλα, αποδείχτηκαν ως καλύτεροι προγνωστικοί παράγοντες για μακροχρόνιες και ευτυχισμένες ζωές σε σχέση με την κοινωνική τάξη, το IQ ή ακόμα και τα γονίδια των συμμετεχόντων.

#2 Η σημασία της επιλογής συντρόφου

Η μελέτη του Χάρβαρντ δεν είναι η μοναδική που συνηγορεί ως προς τη συνάρτηση μεταξύ ευτυχίας και ισχυρών ανθρώπινων δεσμών. Πλήθος ερευνών καταδεικνύει ότι οι άνθρωποι που καλλιεργούν πιο στενές οικογενειακές και φιλικές στενές σχέσεις ζουν περισσότερο, προστατεύονται καλύτερα από το στρες και την κατάθλιψη και είναι λιγότερο επιρρεπείς σε φλεγμονές και ασθένειες.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η συζυγική ικανοποίηση έχει προστατευτική επίδραση στην ψυχική υγεία των ανθρώπων. Στο πλαίσιο της μελέτης του Χάρβαρντ διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες με ευτυχισμένους γάμους, φτάνοντας στην 9^η δεκαετία της ζωής τους, ανέφεραν καλύτερη διάθεση ακόμη και τις ημέρες που αντιμετώπιζαν κάποιου είδους σωματικό πόνο.

Παράλληλα, όσοι διατηρούσαν πιο θερμές και αισθαντικές σχέσεις ζούσαν περισσότερο και πιο ευτυχισμένοι σε σχέση με τους συμμετέχοντες που ακολούθησαν πιο μοναχικό τρόπο ζωής. Όπως ενδεικτικά αναφέρει ο Δρ. Γουόλντινγκερ «Η μοναξιά σκοτώνει, όπως το κάπνισμα ή ο αλκοολισμός. Οι καλές σχέσεις προστατεύουν το σώμα μας αλλά και τον εγκέφαλό μας». Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης πως όσοι λάμβαναν σταθερή κοινωνική υποστήριξη, παρουσίασαν καλύτερη γνωστική κατάσταση καθώς γερνούσαν.

#3 Η ευτυχία μπορεί να είναι μεταδοτική

Έχετε νιώσει ποτέ ότι «κολλήσατε» τη διάθεση ενός μέλους της οικογένειάς σας, ενός φιλικού προσώπου ή ενός συναδέλφου; Ισχύει, δεν το φανταστήκατε. Όπως προέκυψε από έρευνα του Ελληνοαμερικανού κοινωνιολόγου και ιατρού Νικόλα Χρηστάκη, τα αισιόδοξα συναισθήματα όπως ο ενθουσιασμός και η χαρά, καθώς και τα αρνητικά, συμπεριλαμβανομένης της λύπης, του φόβου και του θυμού, μεταδίδονται εύκολα από άτομο σε άτομο, συχνά χωρίς να το συνειδητοποιεί καμία από τις δύο πλευρές.

Στο πλαίσιο αυτό, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όσοι συναναστρέφονται με θετικά διακείμενους ανθρώπους έχουν μια πιο χαρούμενη συμπεριφορά – και, ως εκ τούτου, μια καλύτερη αίσθηση συνολικής ευημερίας.

Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι οι αλλαγές στην ατομική ευτυχία μπορούν βαθμιαία να διαχυθούν και να επηρεάσουν ένα ολόκληρο κοινωνικό δίκτυο σαν μια συναισθηματική μετάδοση. Αυτό σημαίνει ότι η ευθυμία ενός ατόμου έχει τη δυνατότητα να ξεκινήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση, ωφελώντας όχι μόνο τους φίλους του, αλλά και τους φίλους των φίλων του, και πάει λέγοντας.

Ευτυχείτε, είναι στο χέρι σας και είναι μεταδοτικό!