Αξίζει τα λεφτά του ο έξυπνος φωτισμός σπιτιού;

Η αρχική επένδυση είναι μεγάλη, αλλά μακροπρόθεσμα έρχεται η εξοικονόμηση

Περίπου το 20% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας αποδίδεται στον ηλεκτροφωτισμό, με τις προφανείς συνέπειες για το περιβάλλον και τον πλανήτη. Πριν σας πιάσουν οι τύψεις για την υπερκατανάλωση ρεύματος, ανακαλύψτε πώς μπορείτε να μειώσετε το δικό σας περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αξιοποιώντας απλώς τις έτοιμες λύσεις έξυπνου φωτισμού.

To υψηλό κόστος τους, όμως, προβληματίζει πολλούς, ειδικά όσον αφορά την απόσβεση του αρχικού κόστους των λαμπτήρων, των αισθητήρων και των υπόλοιπων αξεσουάρ. Τι ισχύει λοιπόν; Αξίζουν τα έξυπνα συστήματα φωτισμού το απαιτούμενο κόστος;

Πώς λειτουργεί ο έξυπνος έλεγχος φωτισμού

Η βασικότερη και χρηστικότερη λειτουργία των έξυπνων συστημάτων φωτισμού είναι ότι επιτρέπουν την αυτόματη ενεργοποίηση και την απενεργοποίηση όλων των φωτιστικών συστημάτων ενός χώρου, είτε με χρονοδιακόπτη είτε με τη χρήση αισθητήρων.

Όπως σημειώνουν ειδικοί επιστήμονες που μελέτησαν τη χρήση τους, υπό προϋποθέσεις η μέση κατανάλωση ενέργειας πέφτει κατά τουλάχιστον ένα τρίτο. Η κατανάλωση πέφτει περαιτέρω εφόσον επιλεγούν οικονομικοί (τεχνολογίας LED) λαμπτήρες, αν και σε αυτή την περίπτωση, το αρχικό κόστος απόκτησης λαμπτήρων είναι κατά πολύ υψηλότερο.

Ο κάτοχός των έξυπνων συστημάτων φωτισμού μπορεί να απενεργοποιεί επίσης από απόσταση τα φώτα στον χώρο – ή να επιλέξει συγκεκριμένους λαμπτήρες, ζώνες ή ακόμη και δωμάτια. Αυτό μπορεί να γίνει εύκολα μέσω των συμβατών εφαρμογών για smartphones και υπολογιστή, είτε μέσω έξυπνων βοηθών με φωνητικές εντολές.

Ανίχνευση του φυσικού φωτισμού

Πολλές λύσεις προσφέρουν επίσης τη δυνατότητα αυτόματης προσαρμογής του ηλεκτροφωτισμού στο φυσικό φως που ανιχνεύεται στον χώρο. Αυτή η επιλογή είναι μεν πιο εντυπωσιακή, αλλά όπως τονίζουν οι ειδικοί δεν συνεπάγεται και εξοικονόμηση, καθώς ενδέχεται να λειτουργούν και όταν κανείς δεν βρίσκεται στο σπίτι ή στο γραφείο. Σε αρκετές περιπτώσεις επίσης, ειδικά σε συννεφιασμένες ημέρες, παρατηρείται ταχεία και συχνή εναλλαγή της κατάστασης του φωτισμού, με αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης, αλλά και τη μείωση της διάρκειας ζωής των λαμπτήρων.

Χρήσιμα, ειδικά για κοινόχρηστους χώρους είναι τα συστήματα φωτισμού με ανιχνευτή κίνησης (όπως αυτά που απαντώνται σε πολλές δημόσιες τουαλέτες), αν και αυτά παρουσιάζουν συγκεκριμένα μειονεκτήματα, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις δεν ανιχνεύουν την κίνηση λόγω «τυφλών σημείων» ή παρερμηνεύουν την κίνηση κάποιου αντικειμένου (π.χ. από τον αέρα).

Παράλληλα, αρκετά συστήματα προσφέρουν δυνατότητα προσαρμογής της έντασης ή και του χρώματος του φωτός που εκπέμπεται. Εντυπωσιακές μεν, αμφίβολης χρησιμότητας δε, λειτουργίες.

Αξίζει η επένδυση;

Η απάντηση δεν μπορεί να είναι μονοσήμαντη, καθώς αναλόγως τη χρήση, το μέγεθος του χώρου και τις ανάγκες μιας οικογένειας ή μιας επιχείρησης, το αρχικό κόστος για έναν έξυπνο λαμπτήρα ποικίλει από €15-25 για τις πιο βασικές λύσεις, έως €50 και πλέον για τις πιο προηγμένες υλοποιήσεις. Για ολοκληρωμένα συστήματα με πάνελ χειρισμού, το κόστος ανεβαίνει κατά πολύ.

Μακροπρόθεσμα, η εξοικονόμηση κόστους είναι αισθητή, ειδικά αν επιλέξετε LED λαμπτήρες αντί για συμβατικούς (ούτως ή άλλως, τα περισσότερα έξυπνα συστήματα χρησιμοποιούν τεχνολογία LED). Στην εξοικονόμηση, συνυπολογίστε και τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής τους. Αρκεί, βέβαια, να είστε επιμελείς στη χρήση τους και να μην παίζετε –όπως μας έλεγαν όταν ήμασταν μικροί– με τα φώτα.

Συμπερασματικά, η ευκολία που προσφέρουν τα έξυπνα φώτα είναι αξιοπρόσεκτη, αλλά το αρχικό κόστος, δεν είναι αμελητέο. Οπότε αν δεν έχετε πραγματικά ανάγκη τα έξυπνα συστήματα φωτισμού σε όλους τους χώρους του σπιτιού, καλύτερα να επιλέξετε τα δωμάτια με τη μεγαλύτερη χρήση (π.χ. σαλόνι ή κουζίνα) και στους υπόλοιπους χώρους, απλώς να αντικαταστήσετε τις λάμπες πυρακτώσεως με LED.