Είναι η τεχνητή νοημοσύνη ικανή να δημιουργήσει ένα αληθοφανές σενάριο που θα μπορούσε να κερδίσει το ενδιαφέρον της ανθρώπινης νοημοσύνης;
Είναι η τεχνητή νοημοσύνη ικανή να δημιουργήσει ένα αληθοφανές σενάριο που θα μπορούσε να κερδίσει το ενδιαφέρον της ανθρώπινης νοημοσύνης;
Αν η πρώτη απάντηση που σας έρχεται στο μυαλό είναι «όχι», σκεφτείτε τα πανομοιότυπα τηλεοπτικά προγράμματα που προβάλλονται σήμερα, με την αδιάκοπη παρέλαση χαρακτήρων που κάνουν πολύ φασαρία, επιδίδονται σε προβλέψιμες ίντριγκες και κλισέ δολοπλοκίες, είτε πρόκειται για δράμα είτε για κωμωδία. Κάποιος ιδιαίτερα καχύποπτος θα μπορούσε να υποθέσει ότι έχουν γραφτεί από ένα «σατανικό» ρομπότ!
Στην πραγματικότητα, πριν από έναν ολόκληρο αιώνα, ένα θεατρικό έργο γραμμένο από τον Τσέχο συγγραφέα Κάρελ Τσάπεκ εισήγαγε τον όρο «ρομπότ». Και πριν από μερικούς μήνες, ένα ρομπότ έγραψε το πρώτο θεατρικό έργο στην ιστορία –με ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση–, προκειμένου να τιμήσει τη μνήμη του φημισμένου συγγραφέα.
Το 1920, το θεατρικό έργο «R.U.R.» (Διεθνικά Ρομπότ του Ρόσσουμ), χάρισε στον Κάρελ Τσάπεκ παγκόσμια φήμη. Ο συγγραφέας φαντάστηκε έναν κόσμο μηχανοποιημένο, όπου κάθε δουλειά γίνεται από ανθρώπους-μηχανές, τους οποίους ονόμασε «ρομπότ» από την τσέχικη λέξη robota (εργασία). Από τότε η λέξη ρομπότ καθιερώθηκε ως παγκόσμιος όρος.
Το πρώτο θεατρικό έργο γραμμένο από τεχνητή νοημοσύνη φέρει τον τίτλο «ΑΙ: When a robot writes a play» (ΤΜ: Όταν ένα ρομπότ γράφει ένα θεατρικό έργο). Ενδεχομένως όχι και τόσο ευφάνταστος τίτλος, αλλά αν μη τι άλλο κυριολεκτικός. Το θεατρικό συντάχθηκε από το GPT-2, ένα λογισμικό που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη και το οποίο αναπτύχθηκε από το ερευνητικό εργαστήριο OpenAI του εκκεντρικού επιχειρηματία και εφευρέτη Ίλον Μασκ.
Οι εμπνευστές του πονήματος, από το θέατρο Švanda στην Πράγα, εισήγαγαν αρχικά τη φράση «Γεια σας, είμαι το ρομπότ και βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας προσκαλέσω να παρακολουθήσετε ένα θεατρικό έργο που έγραψα». Το GPT-2 συνέχισε τη ροή του κειμένου από εκεί που την άφησαν οι άνθρωποι, βασιζόμενο στις γνώσεις που έχει αποκτήσει, εκπαιδευόμενο μέσω της Wikipedia και ολόκληρο το διαδίκτυο.
Το θεατρικό γράφτηκε στα αγγλικά και μεταφράστηκε στα τσεχικά με αλγοριθμική μετάφραση. Το αποτέλεσμα είναι ένα σύνολο διαλόγων που ανασυντέθηκαν από δραματουργούς προκειμένου να διηγηθούν την ιστορία ενός ρομπότ που ανοίγεται στον κόσμο για να μάθει σχετικά με την κοινωνία, τα ανθρώπινα συναισθήματα και τον θάνατο. Μια φουτουριστική εκδοχή του Μικρού Πρίγκιπα.
Χωρίς περιστροφές, αν αναζητούμε μια μονολεκτική απάντηση στην ερώτηση, αυτή είναι «όχι». Όπως παραδέχονται οι δημιουργοί της παράστασης, ένα ρομπότ δεν μπορεί να γράψει ένα ολοκληρωμένο έργο – τουλάχιστον όχι ακόμη. Μπορεί να παράγει σύντομους διαλόγους ή να διατυπώσει συνεκτικές αλλά απλές δηλώσεις, ερωτήσεις και απαντήσεις. Και αυτό ακριβώς το υλικό αξιοποίησε και το θέατρο Švanda προκειμένου να δημιουργήσει ένα 60λεπτο πειραματικό θεατρικό, ως φόρο τιμής στον γεννήτορα της έννοιας ρομπότ.
Ωστόσο, οι δημιουργοί της παράστασης ήθελαν να εκφράσουν κάτι ακόμα μέσω του έργου τους: «Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν για το τι είναι ικανά τα σημερινά ρομπότ. Μερικές φορές φοβούνται ικανότητες των ρομπότ που δεν είναι πραγματικές και άλλες φορές δεν θέλουν να παραδεχτούν ότι η καθημερινότητά μας περιβάλλεται από την παρουσία των ρομπότ σχεδόν παντού. Θέλουμε να ξεκινήσουμε μια συζήτηση για το τι μπορούν και τι όχι να κάνουν τα ρομπότ του σήμερα καθώς και πού πρέπει και πού δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται».