Τι είναι το Web 3.0;

Το Web 3.0 φέρνει στο προσκήνιο ένα αποκεντρωμένο διαδίκτυο που βασίζεται στο blockchain και επιτρέπει peer-to-peer αλληλεπιδράσεις των χρηστών, χωρίς κεντρικές πλατφόρμες και μεσάζοντες.

Το διαδίκτυο σήμερα είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που γνωρίζαμε πριν από 20 ή και μόλις 10 χρόνια πριν. Ξεκινώντας από το πρωτόλειο Web 1.0 «της καρδιάς μας», το οποίο μας άνοιξε ξαφνικά ένα παράθυρο σε όλο τον κόσμο, περάσαμε στο Web 2.0, το internet των χρηστών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Πλέον, έρχεται στο προσκήνιο το Web 3.0, το οποίο υπόσχεται ένα αποκεντρωμένο διαδίκτυο βασισμένο στο blockchain.

Με το 1, με το 2, με το 3

Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η πρώτη έκδοση του διαδικτύου, ο Παγκόσμιος Ιστός ή Web 1.0, χρονολογείται στις αρχές της δεκαετίας του '90. Ήταν δημόσια διαθέσιμος σε όλους και αποτελούνταν σε μεγάλο βαθμό από στατικές ιστοσελίδες που συνδέονταν με hyperlinks (υπερσυνδέσμους). Ποιος μπορεί να ξεχάσει τον «υπέροχο» ήχο του modem o οποίος σηματοδοτούσε τη σύνδεση με μία παγκόσμια κοινότητα, καθώς και την ανέμελη είσοδο παντού χωρίς δεύτερες σκέψεις για cookies και προσωπικά δεδομένα;

Ακολούθησε, περίπου το 2005, το Web 2.0. Τότε ξεκίνησε η εποχή του διαδικτύου ως πλατφόρμας, η οποία χαρακτηρίστηκε από την εμφάνιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου. Την περίοδο αυτή, το internet διαδραματίζει πλέον καθοριστικό ρόλο σε κάθε έκφανση της καθημερινότητας.

Χάρη στην ανάπτυξη των smartphones και του cloud computing, το διαδίκτυο έδωσε τη δυνατότητα στους χρήστες να αλληλεπιδρούν οικονομικά και κοινωνικά με διάφορες πλατφόρμες, καθώς και να δημοσιεύουν-διαμοιράζονται-κεφαλαιοποιούν το δικό τους περιεχόμενο. Παράλληλα, ωστόσο, γιγαντώθηκαν πέντε μεγάλες πολυεθνικές γνωστές ως GAFAΜ (από τα αρχικά των εταιρειών Google, Apple, Facebook, Amazon και Microsoft), οι οποίες σήμερα συγκεντρώνουν και κεφαλαιοποιούν το μεγαλύτερο μερίδιο της αξίας του ψηφιακού κόσμου.

Πλέον, ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης του blockchain, βρισκόμαστε κατά πολλούς στην απαρχή της εποχής του Web 3.0, το οποίο συνδυάζει την αποκεντρωμένη, κοινοτική φιλοσοφία του Web 1.0 με την προηγμένη, σύγχρονη λειτουργικότητα του Web 2.0.

Διαβάστε περισσότερα για το blockchain στο άρθρο «Η μυστηριώδης τεχνολογία Blockchain που υποστηρίζει το Bitcoin»

Το αποκεντρωμένο διαδίκτυο

Ο όρος Web 3.0 αποδίδεται στον Gavin Wood, εκ των συνιδρυτών του Ethereum. Σύμφωνα με τον ορισμό του, το διαδίκτυο ανήκει στους δημιουργούς και τους χρήστες που συναλλάσσονται με κρυπτοπαραστατικά όπως τα κρυπτονομίσματα ή τα NFTs.

Για τον Wood, και τους υπόλοιπους «αρχιτέκτονες» του Web 3.0, το πρόβλημα του internet όπως το γνωρίζουμε σήμερα έγκειται στο ότι οι χρήστες καλούνται να εκχωρήσουν τα προσωπικά τους δεδομένα προκειμένου να χρησιμοποιήσουν «δωρεάν» τις υπηρεσίες που παρέχονται από τους GAFAΜ και όχι μόνο.

Ενημερωτικά και ψυχαγωγικά ΜΜΕ, διαδικτυακές αγορές και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συλλέγουν διαρκώς πληροφορίες σχετικά με τις προτιμήσεις μας και τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τις υπηρεσίες αυτές. Στη συνέχεια τις πωλούν σε τρίτους, οπότε και αξιοποιούνται για την προβολή στοχευμένων διαφημίσεων. Όλη αυτή η υποδομή ανήκει κατά κύριο λόγο στις μεγάλες εταιρείες και, σε κάποιο βαθμό, ελέγχεται από κανονισμούς που ορίζονται από τις κυβερνήσεις.

Ωστόσο, η τεχνολογία του blockchain, έφερε μία νέα εναλλακτική στο προσκήνιο, υποστηρίζοντας ένα διαδίκτυο αποκεντρωμένο –αντί να ελέγχεται κεντρικά από κυβερνήσεις, τράπεζες και εταιρείες, όπως συμβαίνει σήμερα. Την εποχή του Web 3.0 η ιδιοκτησία και ο έλεγχος ανήκουν στους χρήστες και τους δημιουργούς. Εκείνοι, έχουν τη δύναμη να χτίσουν τις δικές τους διαδικτυακές υπηρεσίες και συναλλαγές, κατέχοντας κρυπτοπαραστατικά, όπως τα NFTs ή τα κρυπτονομίσματα.