Αμινοξέα: Τι είναι & γιατί τα χρειαζόμαστε

Τα αμινοξέα αποτελούν σημαντικό δομικό στοιχείο των οστών, των μυών, των χόνδρων, του δέρματος και του αίματος και είναι απαραίτητα για την καλή υγεία του οργανισμού.

Μήπως παρόλο που γυμνάζεστε δεν σημειώνετε αισθητή πρόοδο σε θέματα μυϊκής ανάπτυξης ή αντιμετωπίζετε συχνούς τραυματισμούς; Οι πληγές σας αργούν να επουλωθούν; Πέφτουν, μήπως, τα μαλλιά σας; Ταλαιπωρείστε, εν γένει, από αυξημένη ευαισθησία σε ασθένειες;

Εάν απαντήσατε καταφατικά σε μία ή περισσότερες απ’ αυτές τις ερωτήσεις, ενδέχεται να μην προσλαμβάνετε αρκετές πρωτεΐνες – άρα και αμινοξέα. Τα αμινοξέα είναι απαραίτητα για λειτουργίες του οργανισμού που σχετίζονται με την αποκατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών βλαβών, την υποστήριξη του ανοσοποιητικού και την ανάπτυξη και αποκατάσταση των μυών.

Γιατί χρειαζόμαστε τα αμινοξέα;

Ως θεμελιώδη στοιχεία των πρωτεϊνών, τα αμινοξέα είναι πολύ σημαντικά για την καλή υγεία του οργανισμού. Είναι απαραίτητα για ζωτικές διαδικασίες όπως η σύνθεση πρωτεϊνών, ορμονών και νευροδιαβιβαστών και συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη των μυών, την αναγέννηση ιστών, το σχηματισμό του δέρματος, των μαλλιών και των οστών. Επιπρόσθετα, πιο πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η λήψη αμινοξέων συμβάλλει σε:

Βελτιωμένη αθλητική απόδοση: Σύμφωνα με έρευνες, αμινοξέα όπως η λευκίνη, η ισολευκίνη και η βαλίνη βοηθούν τους αθλητές να βελτιώσουν τις αποδόσεις τους. Μεταβολίζονται από τους μυς και μπορούν να παρέχουν επιπλέον ενέργεια κατά τη διάρκεια της άσκησης.

Ταχύτερη αποκατάσταση: Η έρευνα δείχνει ότι η επαρκής λήψη αμινοξέων κατά την περίοδο της αποκατάστασης μετά από έντονη άσκηση, μειώνει τη μυϊκή βλάβη καθώς και τον πόνο που τη συνοδεύει.

Βελτιωμένη ηπατική λειτουργία: Πρόσφατα στοιχεία καταδεικνύουν ότι η λήψη συγκεκριμένων τύπων αμινοξέων από το στόμα, μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του ήπατος σε ασθενείς με κακή εγκεφαλική λειτουργία λόγω ηπατικής νόσου.

Τα αμινοξέα στη διατροφή μας

Υπάρχουν 20 αμινοξέα, τα 11 από τα οποία δημιουργούνται από τον οργανισμό μας. Τα υπόλοιπα εννέα που οι διατροφολόγοι ονομάζουν «απαραίτητα αμινοξέα», προέρχονται από τις τροφές που καταναλώνουμε. Μερικές από τις καλύτερες διατροφικές πηγές αμινοξέων είναι:

Κινόα: Ένα από τα πλέον θρεπτικά δημητριακά. Εκτός από καλή πηγή φυτικών ινών, εμπεριέχει και τα εννέα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός – και μάλιστα σε υψηλότερες ποσότητες από άλλα δημητριακά όπως το σιτάρι και το ρύζι.

Αβγά: Πρόκειται για μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, που περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.

Γαλοπούλα: Η γαλοπούλα έχει υψηλές ποσότητες τρυπτοφάνης, ένα αμινοξύ που χρησιμοποιεί το σώμα για να παράγει τη βιταμίνη Β, απαραίτητη για την πέψη, το υγιές δέρμα και τα νεύρα. Συμβάλλει επίσης στην παραγωγή σεροτονίνης, η οποία επηρεάζει τη διάθεση.

Τυρί κότατζ: Μία μερίδα 100 γραμμαρίων του δημοφιλούς τυροπήγματος παρέχει περίπου το 25% της ημερήσιας αναγκαίας πρόσληψης πρωτεΐνης και περιέχει σημαντικές ποσότητες αρκετών αμινοξέων, συμπεριλαμβανομένης της τρυπτοφάνης.

Μανιτάρια: Περιέχουν συνολικά 17 αμινοξέα, συμπεριλαμβανομένων όλων των απαραίτητων για την καλή λειτουργία του οργανισμού.

Ψάρια: Τα περισσότερα είδη ψαριών περιέχουν τα απαραίτητα αμινοξέα και άλλα σημαντικά θρεπτικά συστατικά.

Όσπρια: Εξαιρετικές πηγές πρωτεΐνης υψηλής ποιότητας με πολλές επιλογές για κάθε είδους διατροφή. Πρωταγωνιστές θεωρούνται τα φασόλια. Οι ειδικοί, πάντως, συστήνουν να τα συνδυάζετε με δημητριακά (π.χ. φασόλια με ρύζι, φακές με σιτάρι, ρεβίθια με κινόα) ή ταχίνι.