Καλύτερη από φάρμακα: Η διατροφή που ανακουφίζει από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου

Εάν ανήκετε στο 15-20% του ελληνικού πληθυσμού που ταλαιπωρείται από το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ή πιο απλά: σπαστική κολίτιδα), επιλέγοντας μία δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP, θα δείτε σημαντική βελτίωση στην καθημερινότητά σας.

Λίγο το αλκοόλ και τo πρόχειρο φαγητό που το ακολουθεί, κάτι τα τηγανητά μεζεδάκια δίπλα στη θάλασσα ή ένα πλούσιο επιδόρπιο μετά από ένα λουκούλλειο γεύμα: Το καλοκαίρι συνηθίζουμε να κάνουμε διακοπές και από τις σωστές διατροφικές μας συνήθειες!

Το αποτέλεσμα για πολλούς από εμάς περιλαμβάνει –στην καλύτερη– φούσκωμα, δυσφορία, αέρια και κοιλιακές κράμπες. Στη χειρότερη; Δυσκοιλιότητα ή διάρροια. Το γαστρεντερικό μας σύστημα θα δοκιμάσει για λίγο τις αντοχές μας, όμως τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μόλις επανέλθουμε στη διατροφική ρουτίνα μας.

Ωστόσο, τα συγκεκριμένα εντερικά προβλήματα, αποτελούν μία δύσκολη καθημερινότητα για πολλούς ανθρώπους. Ασαφούς συχνά προελεύσεως, κατά καιρούς εξασθενούν και πότε πότε επανέρχονται επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής τους. Ο λόγος για όσους πάσχουν από το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου, ή πιο απλά σπαστική κολίτιδα.

Το σύνδρομο που ταλαιπωρεί το 15-20% του ελληνικού πληθυσμού

Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου –ή σπαστική κολίτιδα– είναι η πιο κοινή νόσος του γαστρεντερικού συστήματος. Σύμφωνα με τους ειδικούς, εκτιμάται ότι ταλαιπωρεί το 15-20% του ελληνικού πληθυσμού, και ιδίως τους νέους και τις γυναίκες.

Για την αντιμετώπιση της σπαστικής κολίτιδας, το βάρος συνήθως πέφτει στη διατροφή: Οι ειδικοί συστήνουν την αποφυγή συγκεκριμένων τροφίμων, την κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, καθώς και τον περιορισμό ροφημάτων όπως ο καφές, το αλκοόλ και τα ανθρακούχα ποτά, τα οποία φαίνεται ότι ερεθίζουν το έντερο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί προκρίνουν και τη χορήγηση φαρμάκων για τη βελτίωση συγκεκριμένων συμπτωμάτων, όπως ή δυσκοιλιότητα ή η διάρροια.

Εντούτοις, καταπώς φαίνεται η προσαρμογή της διατροφής είναι πιο αποτελεσματική από τα φάρμακα για την καταπράυνση του συνδρόμου. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας, μια διατροφική προσέγγιση που αναπτύχθηκε στην Αυστραλία και ονομάζεται «δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP» είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη διαχείριση των συμπτωμάτων της σπαστικής κολίτιδας.

Τι είναι το FODMAP και γιατί και πώς να το αποφύγετε

Το ακρωνύμιο FODMAP (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyol - Ζυμώσιμοι Ολιγοσακχαρίτες, Δισακχαρίτες, Μονοσακχαρίτες και Πολυόλες) περιγράφει μια κατηγορία υδατανθράκων που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης διατροφής.

Ωστόσο, όπως ανακάλυψαν οι ερευνητές, κάποιες φορές το λεπτό έντερο δεν απορροφά πολύ καλά τους υδατάνθρακες αυτούς. Ως αποτέλεσμα, αυξάνονται τα υγρά στο στομάχι και δημιουργούνται αέρια που οδηγούν με τη σειρά τους σε φούσκωμα και δυσπεψία. Για πολλούς ανθρώπους, αυτό συνεπάγεται κράμπες, κοιλιακό άλγος και διάρροια ή δυσκοιλιότητα.

Στο πλαίσιο αυτό, ο μετριασμός ή η αποφυγή των συγκεκριμένων υδατανθράκων θα καταπραΰνει το έντερο και θα περιορίσει τα συμπτώματα σπαστικής κολίτιδας.

Τι να περιορίσετε:

• Ολιγοσακχαρίτες: Λαχανικά όπως αγκινάρες, σπαράγγια, λαχανάκια Βρυξελλών, μπρόκολο, παντζάρι, σκόρδο και κρεμμύδια. Δημητριακά όπως σιτάρι και σίκαλη. Επίσης, ρεβίθια, φακές, φασόλια και προϊόντα σόγιας.
• Δισακχαρίτες: Τρόφιμα με λακτόζη όπως αγελαδινό γάλα, γιαούρτι, παγωτό ή μαλακά τυριά από αγελαδινό γάλα.
• Μονοσακχαρίτες: Φρούτα όπως μήλα, αχλάδια, ροδάκινα, κεράσια και καρπούζι. Γλυκαντικά, όπως μέλι και νέκταρ αγαύης ή προϊόντα με σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη.
• Πολυόλες: Φρούτα, όπως μήλα, βερίκοκα, βατόμουρα, κεράσια, νεκταρίνια, αχλάδια, ροδάκινα, δαμάσκηνα και καρπούζι. Λαχανικά, όπως κουνουπίδι και μανιτάρια. Γλυκαντικά, όπως η σορβιτόλη που βρίσκεται σε τσίχλες και φάρμακα για τον βήχα.

Εναλλακτικά προτιμήστε:

• Γαλακτοκομικά: Γάλα και γιαούρτι χωρίς λακτόζη, γάλα αμυγδάλου, σκληρά τυριά όπως η φέτα.
• Φρούτα: Μπανάνες, βατόμουρα, πεπόνι, ακτινίδιο, φράουλες.
• Λαχανικά: Καρότα, αγγούρια, μελιτζάνες, μαρούλι, ελιές, πατάτες.
• Πρωτεΐνες: Μοσχάρι, χοιρινό, κοτόπουλο, ψάρι, αυγά και τόφου.
• Δημητριακά: Βρώμη, ζυμαρικά χωρίς γλουτένη, λευκό ρύζι και κινόα.

Όπως συστήνουν οι ειδικοί, η ιδέα πίσω από μία δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP συνίσταται στο να περιοριστούν μόνο τα προβληματικά τρόφιμα σε μια κατηγορία — όχι όλα, ανάλογα με τις αντοχές του κάθε ατόμου. Γι’ αυτό και αν πιστεύετε ότι πάσχετε από το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου ή κατά καιρούς αντιμετωπίζετε συμπτώματα σπαστικής κολίτιδας, προτού ξεκινήσετε μία δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP συμβουλευτείτε επαγγελματία διαιτολόγο.